Nederland
Stichting W/E Adviseurs heeft in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), ten behoeve van de Circulaire Bouweconomie (CBE) een selectie van inspirerende circulaire voorbeelden voor u samengesteld. EverUse inspireert!
“In 2050 is de gebouwde omgeving circulair”. Een ambitieuze opgave, waarvoor strategieën zijn uiteengezet en aanbevelingen zijn gedaan in de Transitieagenda Circulaire Bouweconomie. De fase van praten is nu voorbij. Het is tijd om woorden om te zetten naar daden. Maar hoe zetten we de stap van de lineaire naar een circulaire bouw?
Het aanbod van ‘circulaire’ producten en diensten neemt snel toe. Stichting W/E Adviseurs heeft daarom in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), ten behoeve van de Circulaire Bouweconomie (CBE) een selectie van inspirerende circulaire voorbeelden voor u samengesteld. Dit in combinatie met een meer volledige online producten- en dienstencatalogus, die komend jaar beschikbaar zal worden. Dit palet aan mogelijkheden moet u op weg helpen bij het realiseren van projecten, waarbij circulaire principes zijn gevolgd. Op de website van de Circulaire Bouweconomie vindt u daarnaast andere circulaire principes en projecten ter inspiratie en kennisdeling.
Als we zo doorgaan hebben we in 2050 2 Aarde nodig. Dat gaat natuurlijk niet en dat er iets moet veranderen is duidelijk. Gelukkig zijn we daar ook met z'n allen druk mee bezig en ook op allerlei manieren. En dat gaat op een moderne manier: organisch, chaotisch, ongestructureerd. Prachtig, toch? Laat maar gebeuren.
En probeer dat proces dan maar eens te vangen in een ordentelijke meetmethode. Een meetmethode waarmee we van grondstofwinning, bouwproductie, gebruiksfase en recycling kunnen meten hoe circulair en duurzaam initiatieven nu echt zijn. En of we met de hang naar circulariteit, vaak per abuis beperkt tot recycling, niet per ongeluk anti-duurzaam bezig zijn. want ook dan spannen we het paard achter de wagen.
En toch is juist zo'n meetmethode waar we uiteindelijk wel naartoe moeten. Pas dan zullen we in staat zijn om de echte circulariteit en duurzaamheid van gebouwen vast te stellen. En dat strekt verder dan alleen de bouwfase van een bouwwerk. Minstens zo belangrijk - misschien wel belangrijker - is de duurzaamheid van een bouwwerk tijdens de gehele levensfase en hoe herbruikbaar de materialen zijn na afloop van deze levensfase.
Terugkijkend denk ik: nee, de markt loopt over van inspiratie en dat wordt mooi zichtbaar gemaakt in dit boekwerkje. Is het volledig? Nee, zeker niet. Zijn alle voorbeelden schaalbaar? Nog niet. Zijn alle genoemde voorbeelden ook circulair? Ik denk dat het een goede aanzet is. Het is zeker leuk en waardevol om al deze voorbeelden langs te lopen, er kennis van te nemen en erover verder te denken. Blader erdoorheen, u zult zien, het is de moeite waard.
Niels Ruijter directeur NVTB en lid van het Transitieteam Circulaire Bouweconomie
Nederland heeft 7,5 miljoen woningen, bijna 16.000 kantoren en meer dan 4000 fabrieken. In de daken, wanden en vloeren van al deze gebouwen zijn jarenlang ongezonde en niet herbruikbare isolatie producten verwerkt. Onze gebouwen zijn verworden tot opslagplaatsen van gevaarlijk waardeloos afval. Wat nou als we weer waarde gaan toevoegen en hier gezonde materialen voor gaan gebruiken, die worden gemaakt van afval en 100% herbruikbaar zijn? Dan bewaren we de Nederlandse grondstoffen in vijf sterren opslagplaatsen voor het Nederland van morgen, terwijl we onze gebouwen gezonder, comfortabeler en energiezuiniger maken.
De maatschappelijke opgave qua gezondheid, duurzaamheid en circulariteit is om zuinig met grondstoffen om te gaan, geen afval te produceren en CO2 te besparen. Daarnaast veroorzaken toxische stoffen en gevaarlijke vezels meer en meer gezondheidsklachten en uitval bij mensen die hier (on)bewust mee in aanraking komen via ongezonde bouwmaterialen.
Isolatie speelt als bouwmateriaal een belangrijke rol bij de realisatie van deze maatschappelijke opgave. Belangrijk is om eerst een stapje terug te doen en te begrijpen waarom isoleren zo belangrijk is voor het welzijn van mens en maatschappij.
Sinds mensenheugenis heeft de mens zich moeten beschermen tegen de elementen. Warmte, kou, wind, regen en geluid. De mens zocht oplossingen om met meer comfort te kunnen overleven op een planeet die van tijd tot tijd zeer vijandig kan zijn naar de levende wezens die er op gedijen. Van de dierlijke vachten die gebruikt werden in de prehistorie, organische materialen als riet, hennep, turf en schelpen in de middeleeuwen tot aan de spouwmuur en de komst van kunstmatige isolatiematerialen als minerale wol gesponnen uit glas en steen in de negentiende eeuw.
In deze zoektocht naar de beste isolatiematerialen tegen de laagste prijs zijn veel producten ontwikkeld en beslissingen genomen die toen volstrekt logisch leken. Echter zien we nu door voortschrijdend inzicht de negatieve effecten van veel van de kunstmatige isolatiematerialen. Ze worden gemaakt van nieuwe grondstoffen, kosten veel energie om te maken en zijn niet herbruikbaar ontworpen. Hierdoor is de CO2 footprint zeer hoog. Daarnaast bevatten veel isolatiematerialen gevaarlijke vezels en giftige stoffen als formaldehyde en inkt. Het isolatiemateriaal wordt geclassificeerd als gevaarlijk en ongezond. Het verandert hierdoor in een grote berg waardeloos afval. Het wordt een kostenpost die de maatschappij moet betalen in de vorm van belasting.
In opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bracht de Rijksdienst voor ondernemend Nederland (RVO) het rapport uit marktinformatie isolatiematerialen 2010-2016. Hierin wordt aangetoond dat er in Nederland een sterke groei te zien is in de hoeveelheid m2 aangebrachte isolatiematerialen. Het aantal aangebrachte m2 isolatiemateriaal steeg van 2010 tot 2016 van circa 20.000.000 m2 naar 32.000.000 m2. In 2019 kwam er 84 miljoen euro beschikbaar als subsidie voor het isoleren van gebouwen dus het aantal m2 zal de komende jaren nog harder gaan stijgen.
De impact hiervan op milieuvervuiling, klimaatverandering en het uitputten van de grondstofvoorraden laat zich wel raden. Dit moet en kan anders!
De wegwerpmaatschappij is onhoudbaar. In een tijd dat we meer nadenken over grondstoffen en milieu, zoeken we naar oplossingen. Wij hebben die gevonden!
We veranderen waardeloos afval in een waardevol isolatie materiaal. EverUse is het gezonde en circulaire isolatiemateriaal. Het innovatieve bouwmateriaal is gemaakt van natuurlijke cellulose vezels en wordt geupcycled uit papier en karton afval. Er zijn geen nieuwe grondstoffen nodig om het te maken, is 100% herbruikbaar en wordt gemaakt in Nederland. Ontworpen als gezonde isolatie kent het geen gevaarlijke vezels of giftige stoffen. Het is het eerste circulaire isolatiemateriaal ter wereld met Cradle to Cradle certificering. EverUse draagt bij aan het reduceren van CO2 en heeft een negatieve CO2 footprint. Door het aan te brengen in de constructies van gebouwen wordt zowel CO2 als de waardevolle cellulose grondstof opgeslagen.
Het EverUse® isolatiemateriaal is er als vlok, plaat en modulair paneel. Het is een uniek isolatie product omdat het akoestische en thermische eigenschappen heeft in een product. Hiermee lost het problemen op qua geluid en creëert comfort als het gaat over warmte en kou. Op het gebied van geluidabsorptie scoort de EverUse isolatieplaat zelfs beter dan alle andere isolatieproducten in de markt. Alle eigenschappen waaronder brandwerendheid zijn getest en voldoen daarmee aan de strenge eisen die gelden voor bouwmaterialen. Het heeft een superieure vochtregulatie waardoor waterdamp kan worden opgenomen en afgegeven. Het risico op condensatie en vocht neemt hierdoor aanzienlijk af. Daarnaast heeft het een hoog soortelijk gewicht en uitstekende warmteopslagcapaciteit. Hierdoor vindt een vertraging plaats van het warmte transport van de buitenwereld naar binnen in het gebouw. Door de isolatie vindt er faseverschuiving plaats ten opzichte van het temperatuurverloop aan de buitenkant. Dit kan tot 16 uur bedragen en resulteert in een vlakker temperatuurverloop. Concreet betekent dit tijdens de zomer langer koel en tijdens de winter langer warm. En dat scheelt veel energie.
Om het circulaire materiaal en technologie voor iedereen beschikbaar te maken is het samenwerkingsprogramma EverUse INSIDE opgezet. Een programma voor duurzame en verantwoordelijke producenten die stap voor stap willen veranderen van een lineair naar een circulair business model. Met de positieve eigenschappen van het EverUse materiaal en technologie veredelen we bestaande oplossingen op het gebied van gezondheid, herbruikbaarheid en reductie van CO2. Dit doen we met toonaangevende bedrijven uit de meubel, bouw, verpakking en akoestische industrie. Samen ontwikkelen we innovatieve circulaire producten en construeren nieuwe circulaire waardeketens. Voorbeelden hiervan zijn akoestische panelen, deuren, wanden, houten vloeren, plafonds, dak elementen en HSB elementen.
EverUse neemt als circulaire producent verantwoordelijkheid voor haar hoge kwaliteit cellulose grondstoffen. Als het niet langer wordt gebruikt kan het worden ingeleverd. Wordt het gewogen en betalen wij de grondstofwaarde per kilo terug aan degene die voor ons materiaal gezorgd heeft. Het herproduceren van het materiaal tot opnieuw een circulair product duurt 15 minuten. Daarna zorgen wij dat EverUse opnieuw zijn weg vind naar een andere klant en zo weer een betekenisvolle rol speelt in het volgende gebouw. Zo veranderen we samen waardeloos afval in waardevolle circulaire isolatie en dragen op industriële schaal bij aan de wording van de circulaire economie en de realisatie van de afval loze maatschappij